Wanneer de besluitvormingsstructuur niet klopt, volgen er bijna altijd slechte besluiten, wordt beleid slecht gecontroleerd en worden burgers vermalen. Na jaren verwaarlozing heeft ons bestuurlijk stelsel een grote renovatie nodig en dit vraagt om een lange adem. Jarenlang hebben we nagelaten ons bestuurlijk stelsel te onderhouden en het rechtsstatelijk besef is verzwakt. In het boek Een nieuw sociaal contract staan tien voorstellen voor herstel. Die voorstellen zijn gebaseerd op de ervaringen in het toeslagenschandaal.
Deze tien voorstellen zijn de afgelopen twee jaar uitgewerkt en een aantal voorstellen zijn ingebracht in de Tweede Kamer. Soms met een beetje succes. En soms zonder succes. Een aantal voorstellen is uitgewerkt in initiatiefnota’s met kant en klare wetsteksten zodat ze klaarliggen om ingevoerd te worden.
De tien voorstellen uit het boek ‘een nieuw sociaal contract’
- Het schrappen van het verbod op toetsen van wetten aan de Grondwet;
- Een nieuw kiesstelsel met provinciale kieskringen om de band tussen kiezers en gekozenen te versterken;
- Het serieus nemen van de opdracht en kerntaken in de Grondwet;
- Rechtsbescherming op orde brengen;
- Verbetering van de wetgeving door meer systematische, artikelsgewijze behandeling van wetgeving door de Tweede Kamer;
- Hervormen van de ambtelijke dienst;
- Onafhankelijk toezicht op naleving van wet- en regelgeving en beleid;
- Een levendig en onafhankelijk maatschappelijk middenveld met gewortelde maatschappelijke organisaties;
- Minder besluitvorming op basis van niet openbare modellen en meer denktanks;
- Archieven op orde brengen.
Als deze tien voorstellen niet uitgevoerd worden, dan zal er ergens anders een toeslagenschandaal of een gasschandaal plaatsvinden. Daarom lopen we ze een voor een langs, in de wetenschap dat het niet voldoende zal zijn. Want zaken als het doorgeschoten inzetten van consultants, zullen ook aangepakt moeten worden.
In ons basisdocument, met standpunten die Pieter heeft ingenomen in de afgelopen jaren, lees je er meer over. Daarnaast kun je in het grondslagendocument verder lezen hoe wij denken dat de overheid en samenleving zich tot elkaar moeten verhouden.