Een andere politieke cultuur moet: meer inhoud en debat

Goed bestuur begint met een andere politieke cultuur in de Kamer. Al jaren ontbreekt het aan voldoende inhoud en diepgaand debat in de Kamer. Daardoor blijft de aanpak van grote, maatschappelijke problemen uit. Wat Nederland nodig heeft, is een parlement dat verder kijkt dan de waan van de dag, investeert in inhoud en ruimte maakt voor een stevig debat over waarden. Inhoud is nodig om met doordachte voorstellen te komen. En open debat is onmisbaar, omdat politiek draait om keuzes en dus om botsingen van waarden en mensbeelden. Alleen zo komt de politiek weer dichter bij haar kerntaak: het dienen van het algemeen belang. We willen oplossingen, geen ophef.

Alleen met kennis en inhoud kan de politiek problemen oplossen. De Kamer moet daarom meer gebruikmaken van denktanks, experts en mensen met praktijkervaring. Ook moet het gebruikelijker worden om ambtenaren te raadplegen die belast zijn met de uitvoering. We pleiten voor een uitbreiding van de ondersteuning van de Kamer, onder meer met een Bureau voor Technologie en Bureau Begroting en Verantwoording.
Onze Kamerleden zullen ministers en ambtenaren kritisch volgen op inhoud en resultaat, zonder politieke vooringenomenheid. We streven naar een leer- in plaats van een afrekencultuur waarin de nadruk in eerste instantie ligt bij de onderliggende problemen en niet bij de poppetjes.
Een levendige en inhoudelijke discussie in de Tweede Kamer moet de norm zijn. De regering regeert en zoekt steun voor voorstellen in een constructieve en open discussie met het parlement, die verder gaat dan alleen de coalitiepartijen. Ook oppositiepartijen moeten actief bij het debat in de Kamer betrokken worden.
De Kamer moet minder reageren op ophef en meer aandacht aan structurele problemen besteden. Onze Kamerleden zullen zich daarom richten op hun kerntaken: het behandelen van wetten en begrotingen, het controleren van de regering en het vertegenwoordigen van het volk. Onze Kamerleden staan voor een respectvolle omgang met inwoners, collega-parlementariërs, bewindspersonen en ambtenaren.
De politiek is streng voor de burgers maar mild voor zichzelf bij kwesties rondom integriteit. Daarom werkt Nieuw Sociaal Contract aan een initiatiefwet voor integriteitsregels voor bewindspersonen. We pleiten voor een verplicht en openbaar lobbyregister voor contacten met ministers, ambtenaren en Kamerleden. Het moet duidelijker worden hoe lobbykantoren hun invloed uitoefenen op de politieke besluitvorming. We steunen de Wet regels vervolgfuncties bewindspersonen, maar we willen wel dat daarin strikte handhaving en effectieve sancties worden opgenomen. Daarnaast voeren we de aanbevelingen van de Raad van Europa (GRECO) uit door deze om te zetten in duidelijke wet- en regelgeving.
Kamerleden moeten hun werk serieus nemen en aanwezig zijn, anders functioneert het parlement niet. We zijn daarom streng voor Kamerleden die bijna nooit aanwezig zijn. We verkennen of we duidelijke regels en sancties kunnen instellen, bijvoorbeeld inhouding van salaris – de zogeheten schadeloosstelling – of onkostenvergoeding bij veelvuldige afwezigheid. Daarbij houden we oog voor het vrije mandaat dat bij het Kamerlidmaatschap hoort.
De regering en het parlement zijn verantwoordelijk voor integrale afwegingen in het algemeen belang van het land. De regering kan en moet uiteraard overleggen met relevante organisaties in de samenleving om goed beleid te kunnen ontwikkelen. Maar het parlement is geen stempelmachine voor akkoorden met sectortafels. Het afwegen van brede maatschappelijke belangen is voorbehouden aan de politiek.
Om een goed debat te kunnen voeren, moet de informatie die de regering verstrekt aan de Kamer juist, tijdig en volledig zijn. Nieuw Sociaal Contract werkt aan een initiatiefwet om de inlichtingenplicht uit artikel 68 Grondwet wettelijk te verankeren.
Belangrijke wetten moeten in detail behandeld worden en per artikel. Een kleine fout in een wetsartikel heeft immers grote gevolgen. Kennis hebben over de gevolgen van wetten is daarom essentieel.
Coalitieakkoorden moeten zich beperken tot hoofdlijnen van beleid en financiële kaders. Ze leggen niet precies vast hoe de doelen bereikt worden. Er moet ruimte zijn voor debat en om in te spelen op veranderende omstandigheden; geen dichtgetimmerde afspraken dus.
Het moet normaal zijn voor een regering om ook vakministers te hebben die geen lid zijn van een politieke partij.

Goed bestuur: onze hoofdpunten

We investeren in een andere politieke cultuur met meer inhoud en open debat.
Een betrouwbare overheid heeft duidelijke en voorspelbare regels.
We geven meer zeggenschap aan burgers en herstellen de tegenmacht.
De overheid moet de mensen vertrouwen. Iedereen heeft het recht op vergissen, met kleine boetes voor kleine fouten.
We versterken en beschermen grondrechten met toegang tot sociale advocatuur.
Burgers hebben rechten met verantwoordelijkheden die daarbij horen. We mogen van hen verwachten dat ze zich eerlijk gedragen, dat ze een fatsoenlijke houding hebben in de openbare ruimte en opstaan tegen racisme, vernielingen en discriminatie.

Goed bestuur: alle standpunten