25 sep 2025
Nieuw Sociaal Contract presenteert initiatiefnota ‘Voorkomen is beter dan genezen – een beter sociaal contract voor arbeid en gezondheid’
Het huidige arbeidsongeschiktheidsstelsel is onhoudbaar. In 2024 ontvingen er al ruim 800.000 mensen een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Dat heeft grote gevolgen voor werknemers, werkgevers, de uitvoeringspraktijk en de rijksbegroting. Ilse Saris komt daarom met een initiatiefnota met voorstellen om meer mensen aan het werk te houden. De voorstellen richten zich op het voorkomen van uitval, goede begeleiding bij ziekte en scholing.
Werk is meer dan alleen inkomen. Het geeft structuur, sociale contacten en eigenwaarde. Mensen die arbeidsongeschikt raken, verliezen vaak niet alleen financiële zekerheid, maar ook een deel van hun maatschappelijke participatie en identiteit. Het aantal mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering is de afgelopen 10 jaar fors toegenomen. Daardoor staan veel mensen langs de kant. Terwijl deze mensen met de juiste ondersteuning vaak wel wíllen en ook kúnnen werken.
Tegelijkertijd loopt het stelsel van arbeidsongeschiktheid compleet vast. Enerzijds is de wet- en regelgeving veel te complex, en anderzijds loopt de uitvoering bij het UWV helemaal vast. De achterstanden in WIA-beoordelingen en bezwaarzaken lopen op. Veel mensen zitten in onzekerheid. Een oplossing naar een toekomstbestendig arbeidsongeschiktheidsstelsel lijkt ver weg.
Tweede Kamerlid Ilse Saris (NSC) komt daarom met een initiatiefnota met voorstellen die zijn gericht op het voorkomen van uitval, goede begeleiding bij ziekte en scholing.
“Ons stelsel is op de huidige manier houdbaar. Er staan grote groepen mensen langs de kant, die met de juiste ondersteuning willen en kunnen werken. Door meer in te zetten op preventie, mensen goed te begeleiden bij ziekte en scholing centraal te zetten zorgen we dat de druk op de uitvoering fors wordt verminderd en meer mensen gezond en met plezier kunnen blijven werken,” aldus Saris.
De voorstellen omvatten onder andere:
• een nationaal Gezond & Veilig Werken-akkoord, tussen werkgevers, werknemers en de overheid
• een eenvoudige en gratis standaard-RI&E voor kleine bedrijven,
• meer maatwerk en eenvoud in de Wet verbetering Poortwachter, vooral voor het MKB
• scholing als vast onderdeel van re-integratie, zodat mensen beter inzetbaar blijven.
Met deze maatregelen wil Nieuw Sociaal Contract meer mensen aan het werk houden en de instroom in de WIA verlagen. Werkgevers worden met deze maatregelen ontlast, en zo draagt deze initiatiefnota bij aan een sterke arbeidsmarkt voor de toekomst.
